صندوق های قرض الحسنه، گره گشایی مردم از مردم
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بسیج سازندگی، بانک ها متاسفانه نام تسهیلات روی وام قرض الحسنه گذاشته اند اما برای گرفتن آن باید از هفت خوان موانع کوچک و بزرگ عبور کنی. واقعیت این است که بالا بودن نرخ بهره تسهیلات بانکی و ناتوانی از ارائه وثیقه و تضمین سال هاست قشر مستضعف را از گرفتن وام هایی هر چند اندک منصرف کرده است. هزینه های غیر مستقیم و کلان برای اخد وام، غیر سود ده بودن این تسهیلات، بروکراسی همراه با تبعیض همه از ناهمواری های راه گرفتن وام برای قشر ضعیف جامعه هستند. بدون تعارف باید گفت این تسهیلات به نام قشر ناتوان سرقفلی می خورد و به کام همان هایی می شود حساب های بانکی پر و پیمان دارند و پول روی پول می گذارند. ناکارآمدی در نظام وام دهی همین بانک ها برای مردم بود که ایجاد صندوق های قرض الحسنه در این مناطق کم برخوردار را به مرحله ضرورت رساند.
هدف گذاری اصلی، دسترسی محرومان به وام بی بهره
نیاز مبرم قشر مستضعف به دریافت وام های بی بهره بود که پای سازمان بسیج سازندگی را به میدان ایجاد صندوق های قرض الحسنه باز کرد.پیش از این عملکرد این سازمان در تشکیل تعاونی های سود ده برای مردم طبقه ضعیف با خروجی های مطلوبی همراه شده بود.ایجاد حس همدلی بین مردم واستفاده از ظرفیت خیران ،حذف بروکراسی های دست و پا گیر بی هدف ،توان افزایی در مردم و ایجاد اشتغال پایدار با استفاده از پر داخت وام های بی بهره از مهم ترین اهدافی بودکه این سازمان حمایت کننده از محرومان را به این وادی سوق داد.
افزایش نقش آفرینی مردمی با سازماندهی بسیج سازندگی
در روزهایی که گرفتن وام های بانکی روز به روز با شرایط دشوار تری همراه می شد سازمان بسیج سازندگی با نیرو های داوطلب و مخلص خود به میدان محرومیت زدایی آمد تا با هدف اشتغال زایی موجب تسهیل وام دهی به اقشار کم درآمد شود.استفاده از تجربه های پیشین و شناخت دقیق محرومیت های شهر ها و روستا های در جریان برگزاری بیش از صد ها اردوی جهادی تا حدود زیادی این راه را برای متولیان این سازمان هموار کرد. رشد چشمگیر تاسیس صندوق های قرض الحسنه با حمایت و سازماندهی از سوی بسیج سازندگی از سه سال گذشته آغاز شد .بر اساس گزارش گردش مالی این صندوق ها در همین مدت زمان کوتاه از نیم میلیارد تومان در سال 1397 به بیش از 3 هزار میلیارد تومان در اواسط سال 1399 رسیده است.این در حالی است که تعداد وام های ارائه شده نیز از حدود 12 هزار و 700 فقره وام در سال 1397 به حدود 111 هزار فقره وام در نیمه سال 1399 افزایش پیدا کرده است .بر اساس آمار سازمان بسیج سازندگی در همین مدت میزان اشتغال زایی کارگاهی از تعداد 6 هزار و 700 کارگاه به اشتغالزایی حدود 65 هزار کارگاه در نیمه سال 1399 ارتقا یافته است.
شیوه نامه ای برای یک هدف بلند مدت
سازمان بسیج سازندگی با هدف یاری رساندن به قشر ضعیف و همچنین اشتغالزایی در روستا ها و شهرستان های هدف اقدام به توسعه صندوق های قرض الحسنه و رصد مداوم عملکرد آن ها در این مناطق کرده است. تشکیل این صندوق ها در وهله اول کار ساده ای به نظر می رسد اما گزارش های آماری گواه این هستند که تنها مرحله ابتدایی و زمینه چینی برای تشکیل این صندوق ها با موانع بی شماری همراه بوده است. در این راستا اعضای این سازمان با استفاده از همین تجارب ارزشمند اقداماتی را در راستای راه اندازی این صندوق ها تدوین کرده و حالا طبق این شیوه نامه هدف بلند مدت خود برای گسترش و توسعه این صندوق ها را پیش می برند. تایید شرعی دستورالعمل و آیین نامه تشکیل صندوق ها توسط حوزه نمایندگی ولی فقیه، آموزش 1500 نفر تسهیلگردر 32 استان کشور، آموزش دو نفر مربی بومی برای تربیت تسهیلگر در هر استان، انعقاد تفاهم نامه بین برخی از بانک ها و سازمان بسیج سازندگی برای حمایت از صندوق های قرض الحسنه و جذب 28 میلیارد تومان منابع و تسهیلات تشویقی از این بانک ها از جمله اقدامات سازمان بسیج سازندگی در پیشبرد هدف توسعه صندوق های قرض الحسنه بوده است.
حذف واسطه ها با راه اندازی تعاونی های مردم یار
تا به حال با استفاده از ظرفیت های صندوق های قرض الحسنه بیش از هزار و 600 تعاونی مردم یار و اشتغالزا در روستا ها و شهر های متعددی آغاز به کار کرده است.متولیان سازمان بسیج سازندگی اهداف این طرح را در ایجاد و تامین شرایط و امکان کار برای همه در راستای رسیدن به اشتغال پایدار ،جمع شدن منابع با هدف گذاری مشترک ،حذف واسطه ها ،توسعه و تحکیم مشارکت و تعاونی عمومی بین همه مردم و اجرای طرح هایی با بازدهی بالا خلاصه کرده اند .بر اساس ساختاری که بسیجیان سازمان نوسازی تعریف کرده اند در این امر مهم بیشتر فعالیت ها توسط معتمدان بومی و محلی و افراد مورد وثوق و اعتماد به انجام می رسد و سازمان بسیج سازندگی در این بین نقش تسهیل گری و نظام مند سازی این تعاونی ها را به عهده گرفته است.
افزایش تسهیلات حمایتی از تعاونی ها
خدمات رسانی و تسهیلگری در زمینه ایجاد تعاونی ها در سال 1398 از عدد 70 آغاز شده است.قرار است ظرف مدت 4 سال تا افق سال 1401 این تعاونی ها با روند افزایشی سرعتی به رقم هزار و 600 عدد برسد.به گفته متولیان سازمان بسیج سازندگی همچنین مقرر شده بر اساس برنامه ریزی ،میزان تسهیلات حمایتی از تعاونی ها تا سقف 80 میلیارد تومان افزایش پیدا کند.طبق سازماندهی های انجام شده میزان وام از 38 هزار و 499 فقره در سال 1398 به عدد 150 هزار در سال 1401 خواهد رسید.
تبدیل روستا های مصرف کننده به مولد
طرح معیشت روستایی نیز از برکت راه اندازی صندوق های قرض الحسنه بی بهره نمانده است .متولیان سازمان بسیج سازندگی اشتغالزایی در روستا ها و شهرستان های دور و نزدیک به مرکز را از مهم ترین ارکان نظام اقتصاد مقاومتی معرفی کرده اند. به همین منظور و با اهدافی مانند خودکفایی روستاییان ،تبدیل روستا های مصرف کننده به روستای مولد،پویایی پایگاه ها و مساجد برای شروع رسته های معیشتی و همچنین تحکیم خانواده با تکیه بر نقش زنان اقدام به اجرای طرح خودکفایی و اشتغال معیشت محور روستایی با محوریت صندوق های قرض الحسنه کرده است.
روایت یک خیر از راه اندازی صندوق قرض الحسنه
با کمک بسیج سازندگی بساط نزول در روستا ها برچیده شد
«گرفتن یک وام جمع و جور با رقم ناچیز برای همشهری های من سخت ترین کار ممکن شده بود. ضامن، سند، گواهی کسر از حقوق، جواز کسب، چک و سفته همه و همه از موانعی بودند که این روستاییان را از مراجعه به بانک ها برای گرفتن تسهیلاتی هرچند اندک برحذر می کردند. در چنین شرایطی بساط نزول در حال قوت گرفتن بود.روستاییانی که برای رفع نیاز ها یا درمان بیماری عزیز ترین های شان دست شان به جایی بند نمی شد گرفتار نزول بگیر ها می شدند .نمی توانستیم این مسائل را ببینیم و بی تفاوت باشیم». این ها روایت های ابراهیم عسگری است که در 62 سالگی و بعد از بازنشستگی از وزارت بهداشت تصمیم گرفت با راه اندازی یک صندوق قرض الحسنه نور امیدی در دل اهالی روستای محل تولد خودش بتاباند.این خیر که پیش از این نیز دستی در آتش کار های خیر متعددی داشته می گوید در ابتدای امر فکر می کردیم با کار ساده ای روبه رو هستیم اما خیلی زود متوجه شدیم بدون برنامه ریزی و سازمان دهی کار پیش نمی رود .خوشبختانه با همکاری و برگزاری جلسات متعدد در پایگاه بسیج و اعضای فعال سپاه درمنطقه مان که در توابع ایلام واقع شده این راه هموار تر شد: «افراد زیادی در این روستا ها بودند که از سر اجبار اقدام به گرفتن نزول کرده بودند و در این بین سود جویان سوء استفاده های زیادی از این گرفتاری ها می کردند.تلاش ما در وهله اول این بود که این فرآیند را به نقطه صفر برسانیم.به همین منظور اطلاع رسانی کردیم که روستاییان و عشایری که دسترسی به منابع مالی بانکی و ضامن و سفته و چک ندارند می توانند از این صندوق که نام مبارک امام سجاد (ع) را بر روی آن گذاشتیم منتفع شوند». عسگری می گوید پس از مشورت با جهادگران بسیج سازندگی در منطقه به این نتیجه رسیدیم که از هر یک از اعضا مبلغ 5 هزار تومان دریافت کنیم تا میزان مشارکت به حداکثر برسد. پس از مدتی این مبلغ با استقبال روستاییان افزایش پیدا کرد: «صندوق امام سجاد (ع) تا به حال در زمینه اشتغالزایی و کمک به هزینه های درمانی خانواده های نیازمند پیش قدم بوده است .در همان ابتدای کار با توجه به این که سال ها در وزارت بهداشت بودم این پیشنهاد را به اعضای صندوق دادم که بخشی از فعالیت این صندوق را به تامین هزینه های درمانی نیازمندان اختصاص دهیم.خانواده ای را به ما معرفی کردند که یکی از فرزندان شان حال وخیمی داشت.وضعیت به گونه ای بود که این بندگان خدا برای این فرزندشان کفن و قبر هم تهیه کرده بودند.در عیادتی که انجام شد آزمایش های ایشان در تهران و ایلام و کرمانشاه را به من نشان دادند .با پزشکی مشورت کردم .گفتند مدتی دارو استفاده نکند تا اگر میکروبی در بدن هست با رشد بیشتر، خود را در آزمایش های بعدی نشان بدهد .هزینه های انتقال به بیمارستان و آزمایش ها را از طریق صندوق تامین کردیم .بعد از مدتی پزشکان گفتند این پسر به تب مالت مبتلا شده است.به سرعت او را تحت درمان قرار دادیم و به لطف خدا به زندگی بازگشت.جالب است بدانید ایشان حالا ازدواج کرده و با همین وام های اندک یک مرغداری خانگی راه انداخته و از راه فروش تخم مرغ ها و کاردر نانوایی با همسرش در همین روستا زندگی می کنند».
موسس صندوق قرض الحسنه امام سجاد می گوید با همکاری جهادگران بسیج سازندگی در روستا های اطراف ایلام اقدام به راه اندازی 21 صندوق دیگر کرده است: «ادعای این را نداریم که با وام های ماهیانه 5 تا 10 میلیون تومان تمام مشکلات یک خانواده را می توانیم برطرف کنیم. همان طور که می دانید میزان تورم معیشت این مردم را با سختی های مختلفی رو به رو کرده است. اما دیده ایم افرادی را که با همین وام ها توانسته اند کسب و کار کوچکی را ه بیندازند و دست گیر افراد دیگری شبیه به خود شوند.در یک روستا با خرید چرخ خیاطی و آموزش یک استاد کار تعدادی از بانوان به این شغل گرایش پیدا کردند و حالا کارگاه های کوچکی در دل همین روستا ها دارند.»عسگری می گوید با کمک و نظارت و همکاری دوستان بسیج سازندگی در این روستا ها اهالی دیگر مجبور به نزول گرفتن نیستند: «وقتی پا در این راه می گذاشتم به همسرم گفتم 30 سال برای شما کار کرده ام و حالا بازنشسته شده ام ،حالا اگرراضی هستید می خواهم به دیار خودم بروم و به نیازمندان کمک کنم.ایشان هم پا به پای من در این مسیر کمک کردند .حالا تنها دلخوشی ما این است که می بینیم در این روستا ها دیگر پیرمرد و پیرزنی که یک عمر با عزت و آبرو و اعتقاد زندگی کرده مجبور نیست برای رفع گرفتاری هایش به پول حرام نزول رو بیاورد و همین برای من کافی است .»خوشنامی صندوق امام سجاد (ع) باعث رونق گرفتن صندوق های قرض الحسنه در روستا های دیگر این منطقه کرد نشین کم برخوردار شده است.صد ها روستا با راه اندازی این صندوق ها وضعیت معیشتی و اشتغال بهتری پیدا کرده اند و این روند با همکاری و تسهیلگری جهادگران بسیج سازندگی در مناطق محروم ایران پهناور اسلامی ادامه خواهد داشت.
افزودن دیدگاه جدید